FAQ
czyli odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
TECHNICZNO - MERYTORYCZNE
Opinia geotechniczna
Opinia geotechniczna opracowywana jest na podstawie wykonanego badania gruntu, czyli 3 odwiertów (o głębokości kilku metrów) w skrajnych narożnikach projektowanego budynku w miejscu planowej budowy. Linie łączące miejsca odwiertów ukazują przekrój geotechniczny.
Na podstawie poszczególnych wierceń określany jest m.in.: rodzaj gruntu, jego poszczególne warstwy, głębokość zalegania oraz poziom wód gruntowych. Następnie przyjmowana jest klasa nośna warstw oraz odpowiednie zalecenia np. fragmentaryczne dogęszczenie lub konieczność wymiany gruntu w rejonie budowy.
Bazując na wynikach opinii opracowywany jest projekt konstrukcyjny posadowienia budynku na fundamentach. Dzięki temu unikniemy 'niespodzianek’ w trakcie prac ziemnych.
Wylewka anhydrytowa czy cementowa?
Ważnym aspektem przy ogrzewaniu podłogowym jest wybór odpowiedniej wylewki posadzkowej, bowiem również od niej zależy efektywność rozprowadzania ciepła wytworzonego przez instalację grzewczą.
Wybierając wylewkę anhydrytową, możemy mówić o wielo aspektowej oszczędności energii. Dzięki wysokiemu współczynnikowi przenikania ciepła znacznie (nawet 2-krotnie) lepiej przewodzi ciepło, przez co temperatura równomiernie rozkłada się na powierzchni wylewki (poniżej zdjęcie z kamery termowizyjnej). Co więcej:
- płynna konsystencja sprawia, że jest samopoziomująca i łatwiejsza w wykonaniu; brak pęcherzy powietrznych powoduje, że szczelnie otula rury grzejne przez co szybciej nagrzewa wylewkę
- nie wymaga dylatacji (pow. do 300 m²) ani zbrojenia (
brak 'skurczu’ podczas wiązania wylewki eliminuje ryzyko powstawania pęknięć i zarysowań)
- niższa odporność na wilgoć, dlatego wymaga dodatkowej izolacji przeciwwilgociowej w pom. mokrych (łazienka, pralnia etc.)
Natomiast wylewka cementowa ma niższy współczynnik przenikania ciepła przez co słabiej przewodzi ciepło. Ponadto półsucha struktura wylewki przyczynia się do powstawania pustek powietrznych wokół rur grzejnych i tym samym obniża efektywność ogrzewania podłogowego. Dodatkowo:
- konieczność dylatowania (co ok. 36 m²) oraz zbrojenia w postaci siatki lub włókien (bowiem w czasie wysychania zmniejsza swoją objętość, a po włączeniu ogrzewania rozszerza się)
- trudniejsza w wykonaniu, wymaga wyrównania pacą lub łatą murarską; możliwość powstawania tzw. ’efektu miski’, gdzie wylewka unosi się w narożnikach pomieszczenia
- wyższa odporność na wilgoć
Ogrzewanie podłogowe w wylewce czy płycie fundamentowej?
Rozważając obie opcje ogrzewania, warto wziąć pod uwagę również aspekt ich energooszczędności. Decydując się na ogrzewanie podłogowe w warstwie wylewki zużywamy znacznie (nawet 5x) mniej energii niż chcąc ogrzać płytę fundamentową. Wynika to bezpośrednio z ilości materiału posadzki, którą należy ogrzać, aby panował komfort termiczny w pomieszczeniach. I tak przykładowo dla domu o pow. ok 100 m² ogrzewamy:
- wylewkę gr. 5 cm, która stanowi równowartość 5 m³ anhydrytu (nie wymaga ona dodatkowego zbrojenia)
- płytę fundamentową gr. 25 cm, która stanowi ok. 25 m³ betonu (w tym ponad 1,5 tony stalowych prętów zbrojeniowych)
Warto również pamiętać, że wylewki (anhydrytowa, cementowa lub betonowa) mają różny współczynnik przewodzenia ciepła, co oznacza, że w innym czasie zareagują, kiedy włączymy ogrzewanie lub zmienimy (+/-) jego temperaturę. Co istotne również przy zastosowaniu ogrzewania podłogowego w wylewce, możemy sterować jego temperaturą indywidualnie w każdym pomieszczeniu, natomiast przy ogrzewaniu w płycie fundamentowej – ogrzewana jest jej cała powierzchnia równomiernie. Reasumując w przypadku ogrzewania podłogowego dużo ważniejsza jest możliwość sterowania temperaturą niż utrzymanie bufora cieplnego .
Ściany zewn. z bloczków silikatowych czy ceramicznych?
Na wstępie warto wspomnieć, że standard energetyczny (pasywny bądź niskoenergetyczny) nie narzuca konkretnej technologii wykonania ścian zewnętrznych. Jednak podchodząc do tego tematu wielopłaszczyznowo i rozważając wszelkie „za i przeciw” poniżej przedstawiamy wnioski.
Ściany zbudowane z bloczków silikatowych charakteryzują się wyższą akumulacją ciepła, dzięki czemu na dłużej zapewniają komfort termiczny zarówno zimą jak i latem. Są bardziej wytrzymałe a tym samym mniej podatne na uszkodzenia (niż bloczki ceramiczne). Ze względu na pełną strukturę bloczka silikatowego, lepiej zapewniają szczelność budynku (przy ew. bruzdowaniu ścian zewn. pod instalacje czy też podczas montażu okien).
Z silikatów można wybudować dom o cieńszych ścianach konstrukcyjnych, dzięki czemu zyskujemy większą powierzchnię mieszkalną. Mają też lepszą izolacyjność akustyczną, przez co lepiej tłumią dźwięki z zewnątrz jak i sąsiednich pomieszczeń.
Tradycyjny czy "ciepły montaż" okna?
Budując dom wysoce energooszczędny (w standardzie pasywnym lub niskoenergetycznym), warto wybrać stolarkę okienną i drzwiową o podwyższonych parametrach cieplnych.
więcej info >>
Należy również pamiętać o jej prawidłowym montażu w ścianie zewnętrznej. Jest to o tyle ważne, ponieważ stolarka ma kilkukrotnie niższe parametry izolacyjności cieplnej niż ściana zewnętrzna. Dlatego też, aby zminimalizować występujące tutaj mostki termiczne wskazany jest tzw. „ciepły montaż”, czyli w warstwie ocieplenia.
W przeciwnym wypadku okna energo- oszczędne (choć będą mieć super parametry), ale zamontowane tradycyjnie w warstwie muru, mogą powodować straty ciepła na poziomie nawet 20-50% (w bilansie energetycznym).
więcej info >>
Oczywiście każdemu inwestorowi, budującemu swój wymarzony dom, pozostawiamy powyższą kwestię do indywidualnego rozważenia.
Dom z garażem czy bez?
Budowa domu z garażem to już niemal standard. Mając jednak na uwadze wysoką energo- oszczędność domu pasywnego (lub niskoenergetycznego) warto pamiętać, aby budynek garażowy był osobną strefą termiczną. Dzięki temu nie będzie on wpływał na zwiększenie zapotrzebowania na ogrzewanie budynku mieszkalnego.
więcej info >>
W naszej kolekcji projektów domów, garaż zawsze stanowi odrębną konstrukcję (jest oddylatowany), dzięki czemu jego budowa może być zrealizowana w dowolnym miejscu względem budynku mieszkalnego – tuż przy ścianie bądź oddzielnie.
projekt garażu >>
Ocieplenie więźby dachowej wełną czy pianą natryskową?
Na rynku budowlanym jest wiele dostępnych materiałów termoizola- cyjnych do ocieplania poddaszy m.in.:
- wełna mineralna szklana lub skalna, a także celulozowa i drzewna
- pianka poliuretanowa
Są one dostępne w postaci mat i płyt, a także granulatu (aplikowanego natryskowo).
Coraz większą popularnością cieszy się natryskowa piana poliuretanowa. Jednak należy podkreślić, że występuję ona w 2 różnych postaciach:
- otwarto komórkowa (elastyczna) – strukturą przypomina gąbkę; Należy ją stosować w miejscach, które z czasem mogą zmieniać swój kształt (np. drewno), tam gdzie zazwyczaj kładzie się wełnę
- zamknięto komórkową (sztywna) – składa się z mikroskopijnych pęcherzyków zamkniętych twardą powłoką; Stosuje się ją w miejscach, gdzie zazwyczaj kładzie się twardy styropian, bowiem właściwościami przypomina polistyren XPS
Niestety coraz częściej spotykaną praktyką na budowach jest aplikowanie sztywnej piany poliuretanowej na więźbę dachową. Jak wiadomo drewno w czasie wieloletniej eksploatacji odkształca się i zmienia swoją objętość. Dlatego też powstają wolne przestrzenie pomiędzy warstwą sztywnej izolacji a elementami drewnianymi. Zanim jednak dojdzie do oddzielenia się, drewno ulegnie procesowi degradacji (zagrzybienia i zawilgocenia). Dzieje się tak, ponieważ piana zamknięto komórkowa nie jest paroprzepuszczalna. Należy również pamiętać, że poliuretan jest palny (i łatwozapalny).
W przeciwieństwie do piany poliuretanowej znacznie bezpieczniejszym materiałem izolacyjnym jest wełna mineralna, która jest zupełnie niepalna. A to w znaczący sposób podnosi bezpieczeństwo pożarowe budynku i jego mieszkańców. Wełna jest paroprzepuszczalna (co pozwala na odprowadzenie ew. wilgoci z drewna), dlatego też lepiej zapewnia trwałość i bezpieczeństwo konstrukcyjne więźby dachowej.
Warto również wspomnieć, że wełna produkowana jest z surowców mineralnych: skalna powstaje z bazaltu, szklana z piasku kwarcowego i szkła, a drzewna z resztek tarcicy. Natomiast w skład piany poliuretanowej wchodzą głównie substancje chemiczne (poliole i izocyjaniany), które podczas aplikowania łączą się ze sobą pod wpływem silnych reakcji chemicznych.
Jeśli chodzi o izolacyjność cieplną powyższych materiałów są one zbliżone. Co istotne, współczynnik przewodzenia ciepła dla wełny (w matach lub płytach) jest jasno określony w specyfikacji technicznej materiału, natomiast dla piany (natryskowej) jest zawsze „wynikowy”. Zależy on m.in. od ilości nakładanych warstw, sposobu oraz warunków aplikacji, dlatego też nie da się go jednoznacznie określić.
Czy warto stosować wentylację mechaniczną z rekuperacją?
Głównym celem zastosowania w domu wentylacji mechanicznej z rekuperacją (odzysk ciepła), jest przede wszystkim ograniczenia niepotrzebnych strat ciepła oraz zapewnienie komfortu termicznego mieszkańcom (brak przeciągów, wyrównana temperatura wewnętrzna).
więcej info >>
Warto również wspomnieć o bardzo ważnym aspekcie zdrowotnym. Dzięki zastosowaniu kilkustopniowej filtracji, powietrze nawiewane do pomieszczeń jest czyste oraz świeże (bez smogu, kurzu, pyłków i alergenów). Powyżej porównanie filtrów (nowy vs. zużyty), które ukazuje ilość zanieczyszczeń wyłapywanych przez filtr w ciągu 2-3 miesięcy. Natomiast przy zastosowaniu standardowej wentylacji grawitacyjnej (komin murowany), wszystkie zanieczyszczenia dostają się do wnętrza domu poprzez kratki wentylacyjne oraz nawiewniki okienne.
Kanały wentylacyjne: sztywne czy elastyczne?
Dzięki zastosowaniu wentylacji mechanicznej, powietrze które dostaje się do pomieszczeń mieszkalnych jest nawet kilkukrotnie przefiltrowane (patrz odpowiedź powyżej). Dlatego też oprócz systematycznej wymiany filtrów, ważna jest również czystość kanałów wentylacyjnych, którymi będzie transportowane wcześniej oczyszczone powietrze.
W naszych projektach wentylacji mechanicznej stosujemy sztywne kanały wentylacyjne (z blachy ocynkowanej o gładkiej powierzchni) ze względu na łatwość utrzymania w nich czystości oraz samego procesu ew. czyszczenia (przy zastosowaniu rewizji). Co więcej w czasie wieloletniej eksploatacji przewody z blachy są niepalne, bardziej trwałe i wytrzymałe, a cała instalacja charakteryzuje się wyższą szczelnością oraz odpornością na podciśnienie.
Kanały elastyczne polietylenowy co prawda są łatwiejsze w montażu, ale ze względu na swoją falistą i nierówną powierzchnię znacznie trudniej utrzymać w nich czystość (nie da się ich czyścić). Zdarza się również, że odkształcają się i pękają w trakcie eksploatacji. Naprawa ich jest utrudniona – szczególnie, kiedy zabudowane są sufitem z płyt g-k. Mają one mniejsze średnice, co powoduje konieczność prowadzenia kilku przewodów wentylacyjnych równolegle do jednego anemostatu. System ten wymaga dodatkowego zastosowania rozdzielaczy. Dlatego zaleca się, aby przewody elastyczne stosować tylko na krótkich odcinkach np. jako podłączenie do anemostatów czy rekuperatora.
Uwaga! Ewentualna zmiana średnic kanałów wentylacyjnych (względem projektu) będzie wpływać na zmianę ilości oraz opór powietrza nawiewanego/wywiewanego, a tym samym na zwiększenie poziomu szumów.
Kominek w domu pasywnym?
Oczywiście można stosować kominek na drewno (nie trzeba ograniczać się do biokominka). Trzeba jednak pamiętać, aby wybrany model kominka był z zamkniętą komorą spalania i obiegiem powietrza (przy wentylacji mechanicznej) oraz niezależnym doprowadzeniem powietrza pod płytą fundamentową (z możliwością zamknięcia jego dopływu).
Kominek w domu pasywnym (ze względu na bardzo niskie zapotrzebowanie na ogrzewanie) powinien mieć niewielką moc grzewczą i pełnić raczej funkcję dekoracyjną (ew. dogrzewania domu), a nie podstawowego źródła ciepła. W przeciwnym wypadku niepotrzebnie będzie wysuszał powietrze i przegrzewał wnętrze domu.
Projekt domu pasywnego czy niskoenergetycznego?
Jako inwestor to Ty decydujesz nie tylko o funkcjonalności czy wyglądzie zewnętrznym swojego
wymarzonego domu, ale również możesz zadecydować o jego rocznym zapotrzebowaniu na ogrzewanie. I tak dla domu:
- pasywnego wynosi ≤ 15 kWh/m²a
- niskoenergetycznego ≤ 40 kWh/m²a
Powyższe wartości to ilość energii, którą należy dostarczyć do budynku, aby panował w nim stały komfort termiczny. A im bardziej dom będzie energooszczędny (niższe wartości), tym mniejszymi rachunkami za ogrzewanie będziesz mógł cieszyć się w trakcie jego długoletniej eksploatacji.
więcej info >>
Pamiętaj, że standardy energetyczne różnią się poszczególnymi parametrami m.in.: stolarki okiennej i drzwiowej, poziomem izolacji termicznej czy też szczelności całego budynku i wieloma innymi aspektami, którymi nie sposób (tutaj w skrócie) wymienić 🙂